تلف کردن مال دیگران را چگونه جبران کنیم؟

در قراردادها همواره شروطی برای ایجاد تعهد نوشته می‎شود، اما در قانون گاهی حتی بدون ذکر در قرارداد می‎توان طرف مقابل را مسئول جبران خسارت شناخت.

به‎طور کلی درنظام حقوقی دو نوع مسئولیت وجود دارد: 1-قراردادی و غیرقراردادی 2- تسبیب ؛ که یکی از انواع مسئولیت غیرقراردادی در ورود خسارت به دیگران است. تسبیب یعنی فردی با رفتار خود به‎طور غیرمستقیم به اموال دیگری ضرر بزند. در چنین حالتی شخصی که این ضرر را وارد کرده است، به حکم قانون مسئول جبران خسارات خواهد بود.

1. انواع مسئولیت در قانون

در حقوق مدنی مسئولیت را به دو دسته‌ی کلّی مسئولیت قراردادی و مسئولیت غیرقراردادی تقسیم می‌کنند:
الف. مسئولیت قراردادی
مسئولیت قراردادی آن‌است که تعهدات ناشی از یک قرارداد نقض شده باشد، مثلاً وقتی آقای الف و آقای ب با یکدیگر قرارداد خرید و فروش تنظیم می‌کنند، در ضمن آن تعهد می‌کنند که عوضین معامله (آن‌چه خریداری شده و آن‌چه فروخته شده) را به یکدیگر تحویل دهند. حال اگر یکی از دو طرف تعهد خود را انجام ندهد، در برابرطرف مقابل مسئول خواهد بود و او می‌تواند دعوایی را برای ملزم نمودن او به اجرای تعهدات قراردادی و همچنین جبران خسارات ناشی از آن طرح کند.
ب. مسئولیت غیرقراردادی
مسئولیت غیرقراردادی زمانی شکل می‎گیرد که تکالیفی که بر حسب قانونی برعهده‎ی فرد قرارگرفته نقض شده باشد. در واقع در این نوع از مسئولیت هیچ قراردادی وجود ندارد؛ بلکه این قانون است که یکی را در مقابل دیگری مسئول می‎داند؛ به عنوان مثال وقتی فردی شیشه‌ی ماشین کسی را می‌شکند، این قانون است که وی را مسئول جبران خسارت زیان‌دیده می‌کند. در واقع بدون آن‌که قرارداد خاصی در خصوص لزوم جبران خسارت میان دو نفر تنظیم شده باشد،  در قانون این مسئولیت برای او تعیین شده است. از این روی گفته می‌شود که وی مسئولیت غیرقراردادی یا قانونی دارد.

۲. تسبیب در ورود خسارت

تلف یا از بین بردن مال دیگری به‎طور کلی به دو شکل قابل تحقق است. گاهی شخصی به صورت مستقیم و بدون واسطه مال دیگری را از بین می‌برد؛ آتش زدن خرمن دیگری، شکستن شیشه، تخریب بنای متعلق به دیگری ادامه مطلب...

برای مطالعه بیشتر به نکات حقوقی ملکی، دانستنی های حقوقی ملکی، مجله دلتا مراجعه کنید.